Postcodes in Nederland

Postcodes in Europees Nederland worden door PostNL aan door gemeenten gegenereerde adresgegevens toegekend.

In 1977 is de postcode ingevoerd door vroegere PTT in Nederland. PTT had een postcodegids uitgereikt.

De Nederlandse postcode bestaat uit vier cijfers, een spatie en twee letters. Dit geeft een postcode de vorm: 1234␣AB. De cijfers geven de stad, het dorp, de buurt of wijk aan, de letters zijn specifieker en geven de straat of een deel daarvan aan.

Een postcodegebied (de vier cijfers) ligt nagenoeg altijd binnen één gemeente, dus als een dorp of buurtschap op een gemeentegrens ligt, heeft het gewoonlijk meer dan één postcode. Het komt slechts zeer zelden voor dat twee plaatsnamen de cijfers van hun postcode gemeen hebben. In enkele gevallen, bijvoorbeeld door grenswijzigingen van dorpen of gemeenten sluit de praktijk niet meer naadloos aan bij deze beoogde eenduidigheid. Om praktische redenen worden dan vaak bestaande postcodes gehandhaafd. Er zijn overigens ook cijfercombinaties die maar één straat aangeven.

Soms komen er binnen één postcode twee straatnamen voor, maar dan altijd zo dat de huisnummers verschillen.

Nederlandse adressen volgen het volgende stramien:

naam

straatnaam huisnummer

postcode (twee spaties) PLAATSNAAM

dus bijvoorbeeld

Stadhuis van Zwolle

Grote Kerkplein 15

8011 PK  ZWOLLE

De combinatie van postcode en huisnummer is uniek. In beginsel is voor adressering van post dus niet vereist dat de plaatsnaam of de straatnaam worden vermeld, al is dit wel zo makkelijk voor de postbezorgers. Deze eigenschap is bijzonder: lang niet alle postcodestelsels zijn zo gedetailleerd als het Nederlandse. In veel andere landen (bijvoorbeeld België, Frankrijk en Zwitserland) geeft een postcode alleen maar een stad of stadsdeel aan.